
آخرین به روزرسانی: ۱۹ دی ۱۴۰۳
تغییرات: بازنگری و افزودن رنگ کدها برای تشخیص بهتر
به روزرسانی: ۲۶ آذر ۱۴۰۳
تغییرات: بازنگری و افزودن کدها
لاتک یک نرمافزار مورد استفاده دانشجویان، پژوهشگران و افراد مرتبط با خدمات چاپ و ویراستاری کتاب و انتشارات است. به صورت ساده اگر بخواهیم توضیح دهیم لاتک را میتوان به جای آفیس ورد برای ساخت PDF اسنادی مثل مقالات و کتابها به کار برد.
مهمترین تفاوت لاتک (شاید در انگلیسی لاتکس نیز گفته شود) با ورد آفیس این است که در داخل نرمافزار لاتک شما باید متن را به همراه کد وارد کنید تا خروجی مورد نظر شما به نمایش دربیاید. با اینکه کدنویسی لاتک در ابتدا میتواند چالش برانگیز باشد یا خطاهایی داشته باشد ولی از طرفی دیگر بههمریختگیهای فایل ورد را ندارد و نیز شما میتوانید یک استایلی تعریف کنید تا نیاز نباشد عکسها، جدولها و… را یکی یکی به صورت دستی ویرایش کنید.
اگر با زبانهای کدنویسی CSS و HTML آشنایی داشته باشید میتوان گفت ساختار لاتک تا حدودی شبیه آنها است.
پس از نصب نرم افزار اگر شروع به کار کنید احتمالا نیاز به کدهایی خواهید داشت که به صورت مکرر استفاده کنید. در این مطلب این کدها را ذکر میکنیم.
راهنمای کدها
توجه:
- میتوانید بخشهای رنگی کدها را تغییر دهید و محتوای مربوط به نوشته خود را در نرمافزار جاگذاری کنید.
- رنگ سبز نشان دهنده متن کد است. رنگ معمولی نیز به معنی متن معمولی نوشته در فایل شما است.
نکته: ممکن است در کدنویسی، متن نمایشی سایت و یا هنگام کپی پیست به هم ریختگی در ظاهر کد به دلیل وجود همزمان متن فارسی و انگلیسی در یک سطر رخ دهد. ولی چیزی که اهمیت دارد این است که در فایل خروجی پی دی اف شما مشکلی به وجود نیاید. در این صورت به ظاهر کدها توجه نکنید.
درج عنوان مقاله (تایتل)
هر نوشتهای دارای یک عنوان اصلی است که میتوان گفت نام آن نوشته است. مثلا در مقالات عنوان اصلی مقاله یا اسم مقاله که با آن شناخته میشود.
\papertitle{ عنوان مقاله } |
عنوانهای متن (هدینگها)
همان طور که میدانید هر نوشتهای از عناوین و متنهای مختلف تشکیل شده است و این موضوع در کتابهای مختلف و نرمافزار ورد قابل تشخیص است. به عبارتی هر عنوان خودش میتواند دارای زیرعنوانهای مختلف باشد.
مثال زیر که مربوط به آشپزی است میتواند این موضوع را نمایش دهد (به اندازه عنوانها و میزان تورفتگی از ابتدای سطر دقت کنید):
کیک وانیلی، کیکی ساده و خوشطعم برای پذیرایی H1
مقدمه H2 طرز تهیه کیک وانیلی H2 مواد لازم H3 مراحل تهیه H3 مرحله ۱: آمادهسازی مواد اولیه H4 نکتهای که بایستی در خرید دقت کنید H5 مرحله ۲: مخلوط کردن تخممرغ، شکر و وانیل H4 مرحله ۳: افزودن روغن و شیر به مایه H4 … مرحله ۹: خنک کردن و تزئین کیک H4 نتیجهگیری H2 |
در کد های زیر به جای کلمه فارسی عنوان میتوانید عنوان خودتان را بنویسید.
هدینگ ۱
\section{عنوان} |
هدینگ ۲
\subsection{عنوان} |
هدینگ ۳
\subsubsection{عنوان} |
هدینگ ۴
\paragraph{عنوان} |
هدینگ ۵
\subparagraph{عنوان} |
کد عنوان بدون شماره
با گذاشتن ستاره قبل از آکلاد هر کد میتوانید عنوان را بدون شمارهگذاری خودکار در ابتدای آن درج کنید.
\section*{عنوان}
\subsection*{عنوان} \subsubsection*{عنوان} \paragraph*{عنوان} \subparagraph*{عنوان} |
کد درج عکس در نوشته
برای درج عکس ابتدا به فولدری که فایل لاتک اصلی شما (مثلا با نام article.tex) در آن قرار دارد بروید. سپس در داخل همان فولدر، یک فولدر دیگر با نام Images بسازید. هر عکسی که برای مقاله خود میخواهید در این فولدر قرار بدهید.
با فرض اینکه مثلا عکس image-1.png را داخل این فولدر قرار دادیم حالا با گذاشتن کد زیر در نوشته اصلیمان یعنی (article.tex) میتوانیم عکس را در خروجی pdf نمایش دهیم.
از \label نیز میتوان برای اشاره دارای لینک به عکس در متن استفاده کرد.
\begin{figure}[H] \centering \includegraphics[width=.9\linewidth]{Images/image-1.png} \caption{توضیحات عکس} \label{fig:image 1} \end{figure} |
کد درج جدول
هر سطر رنگی در کد زیر نشانگر خانههای هر سطر جدول است. دیگر موارد داخل کد شرح داده شده و مشخص است.
\begin{table}[H]
\centering \caption{توضیحات جدول} \label{tab:tableforarticle} \begin{tabular}{ c c c {12cm}}\hline خانه هدینگ جدول & خانه هدینگ جدول & خانه هدینگ جدول \\\hline خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ خانه جدول & خانه جدول & خانه جدول \\ \hline \end{tabular} \end{table} |
درج نقل قول
نقل قول برای نمایش دادن جملات به صورت ویژه جهت توجه بیشتر است.
begin{myquote}
این یک متن برای نمایش نقل قول است. میتوان سطر دیگری هم به آن اضافه کرد. \end{myquote} |
استایلهای متن
در ادامه به بررسی بولد کردن، ایتالیک کردن کردن و زیر خط افزودن به متن میپردازیم.
کد پر رنگ کردن متن
جهت نمایش به صورت پررنگ تا بیشتر مورد توجه باشد. کد اول برای نمایش متن فقط فارسی و کد دوم برای نمایش متن فارسی به همراه انگلیسی است.
\textbf{متن}
\textbf{متن \lr{Text}} در این متن \textbf{این قسمت پررنگ} است. |
از کد بالا میتوانید بفهمید که میتوان کدهای مختلف را هم بعضا داخل هم به کار برد.
کد کج کردن متن
توجه داشته باشید که ممکن است برخی فونتها از همه حالات متنی پشتیبانی نکنند. در این صورت یا بایستی از فونت دیگری استفاده کنید یا برای حالت خاصی از متن فونت جداگانه تعریف کنید.
begin{itlfont}
این متن ایتالیک شده است. \end{itlfont} |
کد متن رنگی
در کد زیر به جای اعداد کد رنگ مورد نظر خود را وارد کنید.
\textcolor[rgb]{0.2, 0.5, 0.8}{این یک متن رنگی است.} |
البته توجه داشته باشید که برای استفاده از برخی کدها ابتدا بایستی کتابخانه کد را با نوشتن کد دیگری در ابتدای فایل فراخوانی کنید.
استایلهای پاراگراف
هر نوشته و متنی از چندین پاراگراف تشکیل شده است که در ادامه به بررسی استایلهایی میپردازیم.
وسط چین کردن متن
دو کد زیر را مشاهده میکنید، در اولی یک متن ساده در وسط قرار میگیرد و در کد دوم یک عنوان وسط چین میشود.
\begin{center}
متن \end{center}
\begin{center} \section*{فهرست} \end{center} |
درج فهرست عددی
مثال زیر یک متن با شماره است:
- متن
- متن
\begin{enumerate}
\item متن با شماره \item متن با شماره \end{enumerate} |
درج لیست با نشانه
لیست با نشانه نیز نوع دیگری از فهرست است که شماره ندارد. مانند:
- متن
- متن
\begin{itemize}
\item متن \item متن \end{itemize} |
گذاشتن متن انگلیسی یا لاتین
در یک فایل لاتک فارسی، متن و کلمات انگلیسی باید داخل کد قرار بگیرد تا به همریخته (جا به جا شدن کلمات) نمایش داده نشود.
درج عبارت انگلیسی داخل متن فارسی بدون به هم ریختگی
یک متن انگلیسی به تنهایی و در بخش دوم داخل یک جمله فارسی
\lr{(English text)} یک عبارت انگلیسی بدون به همریختگی در این جمله است: \lr{(English text)} که مشاهده کردید. |
درج یک پاراگراف انگلیسی
کد زیر را مشاهده می فرمایید:
\begin{latin}
English Paragraph. \end{latin} |
شروع سطر جدید
به طور کلی میتوان گفت که دو روش برای سطر جدید وجود دارد. یکی اینکه دکمه اینتر را یک بار یا دوبار فشار دهید (این موضوع بسته به نیازتان و بسته به اینکه آیا نوشته ساده بوده یا قبل از آن کدی بوده میتواند فرق کند)
حالت دوم استفاده از کد زیر است که میتوانید آن را در انتهای جمله یا در سطر جدید استفاده کنید. (ممکن است نتایج آن بسته به فایل و ورژنها فرق کند پس امتحان کنید)
\\ |
شروع صفحه جدید
با گذاشتن کد زیر، متن پس از کد در صفحه جدید نمایش داده خواهد شد حتی اگر صفحه فعلی پر نشده باشد.
\newpage % ————————————————————————- New Page ————————————————————————- % |
نوشتن کامنت در لاتک (یادداشت)
این نوشتهها در فقط برای ویرایشگر کد قابل مشاهده است و در فایل خروجی نمایش داده نمیشود. از آن می توان برای نوشتن راهنما یا مرتب کردن و جداکردن بخشهای مختلف استفاده کرد.
% — متن یادداشت — % |
از چه نرم افزاری میتوان استفاده کرد؟
نرمافزارهای مختلفی وجود دارند و Miktex که هنگام نصبش نرمافزار texworks کنارش نصب میشود یکی از آنها است.
توجه کنید که برای فارسی بایستی در نرمافزار فرمت زی لاتک (XeLaTex) انتخاب شود.
آیا مطلب مورد نظر خود را پیدا نکردید؟
مطالب این صفحه قابلیت به روز رسانی دارند. اگر مطلب مورد نظر خود را پیدا نکردید، لطفا از فرم دیدگاه زیر پرسش خود را بفرستید.
همچنین ارسال نظرات شما موجب خوش حالی ما است.
سلام ممنونم
واقعا خوب و کاربردی
سلام
سپاس از نظرتون